Ngày 19-7-2021, UBND tỉnh Quảng Trị đã đồng ý phê duyệt điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án di dân khẩn cấp ra khỏi vùng ngập lụt và sạt lở sông Thạch Hãn xã Hải Lệ (thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị) đến hết 31-12-2021.

Một góc dự án di dân.

Đến thời điểm tháng 10-2021, đã có 2 hộ triển khai xây dựng nhà ở tái định cư. Một số hộ khác cũng có đơn chuẩn bị thực hiện, mong được ổn định, an cư để thoát khỏi vùng sạt lở sau thời gian dài thấp thỏm, lo lắng. Nhưng với nhiều hộ khác, chờ đợi dự án quá lâu cùng với những khó khăn kinh tế, lý do khách quan khác đã khiến họ chần chừ đến nơi mới.

Dự án khẩn cấp trên được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt điều chỉnh dự án tại các Quyết định số 1995 ngày 24-8-2016, số 2534 ngày 30-10-2018 với tổng mức đầu tư hơn 39 tỷ đồng, thời gian thực hiện 2015 - 2019. Có 40 hộ thuộc đối tượng di dời khẩn cấp. Song quá trình triển khai, UBND tỉnh Quảng Trị đã phải nhiều lần ra văn bản gia hạn thời gian thực hiện dự án. Cụ thể, văn bản số 4182 ngày 25-9-2018 gia hạn đến ngày 12-5-2019. Tiếp đó, vào ngày 6-2-2020 tiếp tục ra văn bản 365 gia hạn đến 30-5-2020.

Và một lần gia hạn nữa đến cuối tháng 12-2020. Những tưởng các hộ dân sắp sửa vào dự án vì hơn 90% các hạng mục đã hoàn thành. Nhưng tiếc thay đây chưa phải là lần cuối. Tháng 7-2021, UBND tỉnh Quảng Trị phải tiếp tục gia hạn đến hết tháng 12-2021, các gói thầu phải hoàn thành gồm san tạo mặt bằng và đường giao thông nội bộ. Lý do, quá trình thi công do các nguyên nhân bất khả kháng như ảnh hưởng bão, lũ lụt, dịch bệnh COVID-19. Nguyên nhân chủ quan là đến từ phía nhà thầu buộc chủ đầu tư phải chấm dứt hợp đồng, lựa chọn nhà thầu mới đủ năng lực để hoàn thành nốt mấy phần trăm dự án còn lại.

Chờ đợi quá lâu, có hộ dân đã đi mua đất ở nơi khác để cất nhà, song số này rất ít. Đến thời điểm hiện tại, khi dự án đã tiến về đích, sẵn sàng đón người dân đến ổn định cuộc sống ở khu tái định cư thì nhiều hộ vẫn loay hoay, chần chừ. Ông Lê Trọng Đại- Phó Chủ tịch UBND xã Hải Lệ cho biết nhiều hộ dân thuộc đối tượng di dời có hoàn cảnh khó khăn, kinh tế không dư dả, con cái đang học hành. Trong khi kinh phí hỗ trợ cho họ di dời theo quy định của Nhà nước chỉ ở mức 20 triệu đồng. Ngay cả hai hộ đã triển khai xây nhà cũng là trường hợp rất khó khăn nhưng nhu cầu bức thiết phải di dời do sạt lở nghiêm trọng nên không thể nấn ná thêm nữa.

Bên cạnh đó, trong quá trình dự án liên tục gia hạn, kéo dài trong nhiều năm thì dự án xây kè chống xói lở bờ sông Thạch Hãn đoạn qua khu vực dân cư thuộc đối tượng dự án di dân cũng được triển khai. Có kè, ngăn chặn hiệu quả việc sạt lở, vị trí nhà ở có điều kiện buôn bán thuận lợi… nên một số hộ dân cảm thấy yên tâm, mong muốn được ở lại. Đã có hơn 16 hộ bày tỏ nguyện vọng không di dời, trong đó có những trường hợp như trên. Nguyện vọng và tâm tư của bà con rất đáng được quan tâm, nhưng trên hết phải đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản trước diễn biến thiên tai phức tạp, khôn lường.

   Phó Chủ tịch UBND xã Hải Lệ cũng cho biết thêm cuối tháng 10-2021 địa phương tiếp tục tăng cường vận động thêm khoảng 15 hộ triển khai di dân, cũng như tìm các giải pháp, nguồn hỗ trợ để giúp đỡ cho bà con. Một điều đặc biệt khác, nhiều hộ không thuộc vùng dự án cũng đã viết đơn xin được vào khu tái định cư. Con số này lên đến gần 20 hộ, ở nhiều nơi địa bàn thấp trũng, nguy cơ sạt lở của xã, tuy nhiên phải đợi xem xét, phê duyệt. Bao năm người dân đợi dự án, đến lúc dự án lại mong mỏi dân vào lấp đầy.

Bảo Hà